Στον παρόν κείμενο παρουσιάζονται στις ενότητες που ακολουθούν οι έννοιες της ποιότητας ζωής, της κοινωνικής οικονομίας και της κοινωνικής επιχειρηματικότητας. Διερευνούνται οι μεταξύ τους σχέσεις αναδεικνύοντας τις κοινωνικές επιπτώσεις της επιχειρηματικότητας στην ανάπτυξη της κοινωνικής ευημερίας και της ποιότητας ζωής των ανθρώπων στον Ευρωπαϊκό χώρο.
Το βιοτικό επίπεδο των ανθρώπων είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με τις ευρύτερες κοινωνικές, οικονομικές, πολιτικές και πολιτισμικές συνθήκες που διαμορφώνονται τόσο σε μικρότερη κλίμακα όσο και σε μεγαλύτερο εύρος. Η παγκοσμιοποίηση και η διασύνδεση διαφορετικών περιοχών σε πολλαπλά επίπεδα (οικονομικό, πολιτικό, πολιτισμικό, κοινωνικό), οι τεχνολογικές εξελίξεις και οι περιβαλλοντικές αλλαγές, η γήρανση του πληθυσμού και η μετανάστευση είναι μόνο μερικά από τα κοινωνικά φαινόμενα που σε παγκόσμιο επίπεδο θέτουν σημαντικές προκλήσεις στις σύγχρονες κοινωνίες. Σήμερα είναι όλο και πιο επιτακτική η ανάγκη να επικαιροποιηθούν τα υφιστάμενα οικονομικά και κοινωνικά μοντέλα ή να αναπτυχθούν νέα, τα οποία να προϋποθέτουν την κοινωνική συνοχή ως πηγή συλλογικής ευημερίας εξασφαλίζοντας τη βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο τις τελευταίες δεκαετίες έχουν αναδειχθεί και χρησιμοποιούνται όλο και περισσότερο όροι όπως «κοινωνική οικονομία», «κοινωνική επιχειρηματικότητα», «μη κερδοσκοπικός τομέας» και «αλληλέγγυα οικονομία». Οι κοινωνικές επιχειρήσεις φαίνεται να προκρίνονται ως κινητήριοι μοχλοί καινοτομίας, δημιουργίας θέσεων εργασίας, οικονομικής ανάπτυξης και κοινωνικής ευημερίας.
Οι κοινωνικές επιχειρήσεις συνιστούν ένα σύνθετο και πολυδιάστατο φαινόμενο, για το οποίο, τόσο ο επιχειρηματικός όσο και ο ακαδημαϊκός κόσμος, δείχουν όλο και μεγαλύτερο ενδιαφέρον. Μεταξύ άλλων, έχει αναδειχθεί στη σχετική βιβλιογραφία και ο θετικός αντίκτυπος των κοινωνικών επιχειρήσεων στην ποιότητα ζωής των ανθρώπων.
Οι κοινωνικές επιχειρήσεις αντιπροσωπεύουν ένα βιώσιμο επιχειρηματικό μοντέλο, προσαρμοσμένο στις ανάγκες του 21ου αι., το οποίο εξισσορροπεί μεταξύ οικονομικών, κοινωνικών, πολιτιστικών και περιβαλλοντικών αναγκών. Η επιχειρηματική δράση χρειάζεται να είναι μέρος της λύσης των όποιων αδιεξόδων έχουν δημιουργηθεί και όχι αυτή που δημιουργεί εμπόδια στη βιώσιμη ανάπτυξη.
Σε αυτό το πλαίσιο, μέσω της ανάπτυξης της κοινωνικής οικονομίας και της διεύρυνσης των κοινωνικών επιχειρήσεων μπορεί να επιτευχθεί μια σημαντική βελτίωση της ποιότητας ζωής των ανθρώπων στις κοινωνίες μας.
Ως πρακτική, η κοινωνική επιχειρηματικότητα δημιουργεί οικονομική και κοινωνική αξία και, ως εκ τούτου, επικεντρώνεται στην επίτευξη κοινωνικών στόχων, προάγοντας την βιώσιμη ανάπτυξη των κοινωνιών μας.